16 Mart 1988 Halepçe Katliamı

Saddam Hüseyin’in Kürtlere yönelik gerçekleştirdiği Halepçe Katliamı’nın üzerinden 34 yıl geçti. Katliamda binlerce sivil öldürülürken 10 bine yakın kişi ise kimyasal saldırıdan yaralanmıştı. Kürt halkına yönelik gerçekleştirilen katliama ilişkin Irak Yüksek Ceza Mahkemesi 1 Mart 2010 tarihinde soykırım eylemi kararı vermişti. Halepçe katliamı çeşitli dünya ülkelerinin parlamentoları tarafından insanlığa karşı işlenmiş bir suç kapsamında kınanmıştı.

Saddam Hüseyin, Halepçe Katliamı’nda Kürtlere soykırım yaptığı suçlamasıyla da yargılanmış ve idam edilmişti.

Ne zaman oldu?

Tam 34 yıl önce, 16 Mart 1988 sabahı Irak savaş uçakları ve topçularının, Kürtlerin yaşadığı Halepçe kentinde hardal gazı ve ölümcül sinir gazı sarin ile yaptığı kimyasal saldırı binlerce insanın ölümüne neden oldu. Peki, binlerce kişinin ölümüne neden olan Halepçe Katliamı’nın tarihi nedir, ne zaman oldu?

Kadın ve çocuklar kaldı

Bugün insanlık tarihinde sivilleri hedef alan en büyük kimyasal saldırı olarak tanımlanan Halepçe Katliamı’nın yıl dönümü. İran’ın tarafını tutan Kürt savaşçıların 15 Mart 1988’de ele geçirdiği Halepçe kasabasında 40 bini aşkın insan yaşıyordu. Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak ordusu, Kürt güçlerin kontrolüne geçen kasabayı hem savaş uçaklarıyla hem de topçu birlikleriyle vurdu. Bunun üzerine Halepçe’deki Kürt savaşçılar ve kasabadaki erkeklerin büyük bölümü çevredeki dağlara çekilirken geride çocuk, kadın ve yaşlılar kaldı.

Zehir bombası yağdırdı

Irak savaş uçakları ertesi gün ise İran sınırına yaklaşık 11 kilometre uzaklıktaki Halepçe’ye beş saat boyunca zehirli gaz bombaları yağdırdı. O anlara şahit olanlar, kente düşen bombaların içindeki “elma kokulu” gazların birkaç dakika içerisinde tüm kente yayılmaya başladığını söylüyor.

Binlerce kişi hayatını kaybetti

Olay yerine ilk varan Sınır Tanımayan Doktorlar ekibi, hardal gazı kullanıldığını teyit etti. Belçikalı ve Hollandalı doktorlardan oluşan bu ekip, kullanılan zehirler arasında muhtemelen siyanür de olduğunu bildirdi.

Diyarbakır’da kamp kurulmuştu

Halepçe’ye düzenlenen kimyasal saldırı sonrası bölgeden kaçan 500 bin kişi de Türkiye’ye sığınmıştı. Sığınmacıların büyük bölümü, Diyarbakır, Muş ve Mardin’de kurulan kamplara yerleştirilmişti.